ABCmaluszka.pl - płodność, ciąża, poród, dziecko, macierzyństwo
Blog młodej mężatki
REKLAMA
Przejdź do treści

Zgaga w ciąży

Zgaga to jedna z najczęstszych dolegliwości w ciąży. Co to jest zgaga a co to refluks żołądkowo przełykowy? Objawy i przyczyny zgagi w ciąży. Co pomaga na zgagę: migdały, imbir czy mleko? Jak pozbyć się zgagi? Dieta, domowe sposoby na zgagę, leki na zgagę dla kobiet w ciąży. Poznaj najlepszy sposób na zgagę.

Zgaga w ciąży - kiedy się pojawia?


Zgaga jest jedną z najbardziej nieprzyjemnych dolegliwości w ciąży.

Zgaga występuje u ponad połowy kobiet w ciąży. Występuje niemal tak samo często, jak mdłości w ciąży, ale w przeciwieństwie do nich, zgaga w ciąży kiedy się pojawia, to już nie ustępuje aż do porodu.

Ryzyko pojawienia się zgagi w ciąży rośnie u kobiet z nadwagą, przy późnym macierzyństwie (ciąży po 35 roku życia) oraz przy ciąży bliźniaczej lub mnogiej.

Zgaga najczęściej pojawia się w drugim i trzecim trymestrze ciąży.

Zgaga we wczesnej ciąży, czyli na początku pierwszego trymestru ciąży, występuje bardzo rzadko, przeważnie u kobiet, które już przed ciążą miewały zgagę.

Wraz z rosnącym dzieckiem w brzuchu, objawy zgagi w kolejnych tygodniach ciąży mogą się nasilać.

Częsta zgaga lub zgaga w nocy może negatywnie wpływać na samopoczucie kobiety w ciąży, jej sen i skutecznie uprzykrzyć ciążę.

Najczęściej zgaga znika dopiero z chwilą narodzin dziecka. U kobiet, które przed zajściem w ciążę miały nadwagę lub bardzo przytyły w czasie ciąży, zgaga może utrzymywać się jeszcze przez parę miesięcy po porodzie.

Zgaga a refluks żołądkowo-przełykowy


Pojęcie zgaga często mylnie jest stosowane wymiennie z refluksem żołądkowo-przełykowym lub w skrócie refluksem. Zgaga to nie refluks żołądkowo-przełykowy.

Zgaga to jeden z głównych objawów refluksu żołądkowo-przełykowego oraz choroby refleksowej przełyku.

Refluks żołądkowo-przełykowy to określenie oznaczające cofanie się (powrót) zawartości żołądka (kwasu żołądkowego) do przełyku w kierunku gardła przez nieprawidłowo działający dolny zwieracz przełyku.

Dolny zwieracz przełyku to znajdujący się przed żołądkiem mięsień na przełyku, który działa jak zawór jednokierunkowy, czyli przepuszcza spożywany pokarm do żołądka i zamyka się (zaciska się na przełyku), co zapobiega jego powrotowi wraz z pozostałą zawartością żołądka do przełyku.

Najczęściej refluks występuje przez chwilę i uwalnia małe ilości kwasu żołądkowego do przełyku, co nie powoduje zmian w błonie śluzowej przełyku, a tym samym większego dyskomfortu. Zjawisko refluksu w codziennym życiu najczęściej ma miejsce po przejedzeniu.

Refluks żołądkowo-przełykowy jest zjawiskiem fizjologicznym, a nie chorobą i może występować wielokrotnie w ciągu doby bezobjawowo.

Dopiero częstsze występowanie refluksu żołądkowo-przełykowego powodujące duży dyskomfort i odczuwalne objawy (np. zgaga) to choroba refleksowa przełyku.

Choroba refleksowa przełyku może doprowadzić do uszkodzenia błony śluzowej przełyku (śluzówki) i powstania powikłań np. refluksowe zapalenie przełyku.

Objawy zgagi i refluksu żołądkowo-przełykowego


Podczas refluksu przedostająca się do przełyku zawartość żołądka (kwas żołądkowy zawiera silnie żrący kwas solny) powoduje podrażnienie błony śluzowej przełyku, co wywołuje różne objawy, między innymi pieczenie (palenie) przełyku, czyli zgagę.

Zgaga to najbardziej charakterystyczny objaw wskazujący na występowanie refluksu żołądkowo-przełykowego i tym samym choroby refleksowej przełyku.

W zależności od ilości uwolnionego kwasu żołądkowego i miejsca, gdzie dotarł, a tym samym stopnia podrażnienia przełyku, objawy zgagi u poszczególnych osób mogą się różnić i każda z nich może inaczej je odczuwać i określać.

Objawy zgagi:
  • pieczenie (palenie) w żołądku
  • pieczenie (palenie) w przełyku
  • pieczenie (palenie) w gardle
  • pieczenie (palenie) za mostkiem (pieczenie w przełyku na wysokości mostka)
  • pieczenie w klatce piersiowej (może to być też objaw zawału serca, a nie zgagi, dlatego przy takim objawie należy się zgłosić do lekarza)

Uczucie pieczenia (palenia) lub piekący (palący) ból w przełyku na odcinku od żołądka, aż po gardło, to typowe odczuwanie zgagi, ale refluks żołądkowo-przełykowy, oprócz zgagi wywołuje jeszcze inne objawy.

Inne objawy refluksu żołądkowo-przełykowego (choroby refleksowej przełyku):
  • puste odbijanie (wydalanie z żołądka czystego powietrza)
  • nieprzyjemne kwaśne odbijanie (wydalanie z żołądka powietrza o kwaśnym zapachu)
  • kwaśny posmak (smak) w ustach
  • kwaśno-gorzki posmak (smak) w ustach
  • gorzki posmak w ustach
  • gorzko w ustach
  • niesmak w ustach
  • dziwny posmak (smak) w ustach
  • uczucie powrotu jedzenia z żołądka do gardła
  • czasem kwaśne wymioty i ból w górnej części brzucha
  • uczucie pełności
  • pogorszenie samopoczucia

W przypadku bardzo silnych objawów zgagi, czy refluksu żołądkowo-przełykowego, należy zgłosić się do lekarza.

Zgaga w ciąży – przyczyny


Przyczyną zgagi w ciąży, a dokładniej przyczyną refluksu żołądkowo-przełykowego, który tę zgagę wywołuje, są zmiany hormonalne oraz fizyczne zachodzące w organizmie kobiety podczas ciąży.

Największy wpływ na występowanie zgagi w ciąży, zwłaszcza w pierwszym i drugim trymestrze ciąży ma wzrastający poziom hormonu - progesteronu.

Progesteron w ciąży początkowo wytwarzany jest przez ciałko żółte, a potem przez łożysko. Wysoki poziom progesteronu niezbędny jest do rozwoju ciąży, ale powoduje też rozluźnienie między innymi mięśni gładkich macicy oraz dolnego zwieracza przełyku, w związku z czym dochodzi do refluksu żołądkowo-przełykowego i treści żołądkowe cofają się do przełyku oraz gardła i je podrażniają, a tym samym wywołują zgagę.

Ponadto progesteron prowadzi do wolniejszego trawienia jedzenia w żołądku i przy nieprawidłowej diecie w ciąży może powstać nadkwasota żołądka, czyli wzrost stężenia kwasu solnego w żołądku.

Nadkwasota żołądka w ciąży może też powodować zgagę i refluks żołądkowo-przełykowy lub gdy już występują, to dodatkowo je wzmagać.

Zgaga i refluks żołądkowo-przełykowy w trzecim trymestrze ciąży powstaje głównie na skutek ucisku na żołądek powiększającej się macicy i coraz większego i cięższego dziecka. Powoduje to osłabienie dolnego zwieracza przełyku, który zaczyna przepuszczać z żołądka kwas żołądkowy do przełyku, czyli dochodzi do refluksu i zaczynamy odczuwać jego skutki np. w postaci zgagi.

Ze względu na mechaniczny nacisk na dolny zwieracz przełyku, któremu nie można zapobiec dietą, czy zmianą trybu życia, ryzyko wystąpienia zgagi jest największe w trzecim trymestrze ciąży.

Zgaga w ciąży nie zawsze jest spowodowana samą ciążą. Poza tymi przyczynami zgagi, ściśle związanymi z ciążą, do jej powstania podczas ciąży mogą przyczynić się te same czynniki, co w każdym innym przypadku zgagi.

Ciąża będąc dużym obciążeniem dla organizmu tylko te nieprawidłowości potęguje i tym samym jest najczęściej tylko jedną z przyczyn pojawienia się zgagi (refluksu żołądkowo-przełykowego).

W większości przypadków przyczyną zgagi w ciąży i tym samym refluksu żołądkowo-przełykowego jest nieprawidłowa dieta w ciąży, niezdrowy styl życia oraz stres związany z ciążą.

Od czego jest zgaga – inne przyczyny zgagi w ciąży:
  • przejadanie się
  • niewłaściwe odżywianie (nieprawidłowa dieta)
  • pośpieszne zjadanie posiłku, bez dokładnego przeżuwania jedzenia
  • prowadzenie stresującego trybu życia
  • jedzenie typu fast food (np. hamburgery, kebab, frytki, pizza)
  • tłuste mięso (np. wieprzowe, z gęsi, z kaczki )
  • tłuste ryby (np. łosoś, makrela, węgorz, śledź)
  • tłusty nabiał (np. mleko powyżej 2%, serki topione, żółte sery, sery pleśniowe, śmietana powyżej 18%, tłusty twaróg)
  • tłuste potrawy
  • smażone potrawy
  • ciężkostrawne potrawy
  • ostre przyprawy (np. pieprz, ostra papryka, curry, chrzan, musztardy, keczup)
  • kwaśne produkty i potrawy (np. ogórki kiszone i konserwowe, produkty marynowane zawierające ocet)
  • bardzo gorące posiłki
  • jedzenie zawierające glutaminian sodu
  • kofeina w postaci np. kawy, herbaty, czekolady. Nawet kawa zbożowa może powodować zgagę u niektórych kobiet.
  • owoce cytrusowe (np. pomarańcze, mandarynki, grejpfruty)
  • niektóre warzywa (np.: czosnek, cebula, pomidory, por, szparagi, kapusta, groch i rośliny strączkowe oraz przetwory z tych warzyw lub zawierające te warzywa)
  • soki owocowe z kartonów (szczególnie z cytrusów)
  • słodkie i gazowane napoje
  • woda gazowana
  • cukier oraz słodycze
  • mięta, ponieważ wzmaga wydzielanie kwasów żołądkowych
  • cukierki miętowe
  • miętowe gumy do żucia
  • alkohol, którego i tak nie wolno pić w ciąży
  • palenie papierosów, których nie powinno się palić w ciąży

Wyżej wymienione potrawy, produkty i używki mogą być przyczyną lub nasilać objawy zgagi, dlatego nie powinny się znaleźć w diecie refluksowej, czyli diecie przy zgadze (diecie przy refluksie).

Dieta na zgagę w ciąży – dieta przy refluksie w ciąży


Kobiety w ciąży cierpiące na zgagę powinny zdrowo się odżywiać oraz stosować parę zasad dotyczących przygotowywanych posiłków.

Dieta przy zgadze w ciąży tzw. dieta refluksowa, to dieta łatwostrawna, czyli nie powinna zawierać tłustych, smażonych, ciężkostrawnych, bardzo przyprawionych, konserwowanych, wysoko przetworzonych oraz kwaśnych potraw i produktów.

Dieta na zgagę w ciąży – co jeść:
  • chude mięso (np. wołowe, cielęce, z kurczaka, z indyka)
  • chude ryby (np. mintaj, morszczuk, dorsz)
  • chudy nabiał (np. mleko do 2% tłuszczu, śmietana do 18%, chudy lub półtłusty twaróg) i inne chude produkty mleczne
  • warzywa, które można bez obaw jeść przy zgadze: ziemniaki, buraki, marchew, kalafior, szpinak.

Bezpieczne przyprawy, których można używać podczas zgagi to: koper włoski, rozmaryn, oregano, estragon, bazylia.

Przy przygotowywaniu posiłków należy unikać pieczenia oraz smażenia na tłuszczu, które można zastąpić duszeniem lub pieczeniem w folii aluminiowej.

Przy zgadze posiłki najlepiej gotować na parze lub na wodzie.

Posiłki powinny być spożywane regularnie, czyli codziennie o tej samej porze.
Jedzenie należy podzielić na małe porcje i spożywać częściej, najlepiej 5-7 razy dziennie.

Nie należy się przejadać, ponieważ przejadanie się nasila objawy zgagi.
Jeść należy powoli. Dokładne, spokojne oraz powolne przeżucie jedzenia ułatwi jego szybsze strawienie.

Należy unikać późnych posiłków. Ostatni posiłek należy zjeść na 2 godziny przed snem.

Aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się zgagi nie należy pić napojów w trakcie jedzenia. Napoje należy popijać małymi łykami między posiłkami.

Najlepsze napoje przy zgadze to woda niegazowana, słaba herbata oraz herbaty ziołowe bezpieczne dla kobiet w ciąży np.: herbata z rumianku i   melisy.

Sposób na zgagę w ciąży


Zanim kobieta w ciąży uda się do lekarza ginekologa po lek na zgagę może warto wcześniej zastosować naturalne domowe sposoby na łagodzenie zgagi w ciąży.

Nie należy pić na zgagę herbaty z mięty. Herbata z mięty może nasilać objawy związane ze zgagą.

Co na zgagę w ciąży - co jeść i pić na zgagę:
  • herbata imbirowa. Herbata imbirowa na zgagę: kawałek świeżego imbiru zetrzeć na tarce, wrzucić do szklanki i zalać wrzątkiem. Do herbaty z imbiru dodać plasterek cytryny i trochę miodu.
  • migdały. Migdały na zgagę to skuteczny i często stosowany sposób na zgagę, ponieważ już po zjedzeniu paru migdałów często znika pieczenie w gardle. Migdały zawierają między innymi witaminy z grupy B, E oraz wiele składników mineralnych np.: magnez, potas, żelazo, cynk. Ponadto zawierają: błonnik, kwas foliowy, fitosterole, flawonoidy. Migdały oprócz łagodzenia objawów związanych ze zgagą, regulują pracę układu nerwowego, wspomagają odporność organizmu, ale też niwelują mdłości w ciąży.
  • chłodne lub ciepłe mleko, ale tylko chude. Mleko na zgagę tylko na chwilę łagodzi objawy zgagi, ponieważ po dotarciu do żołądka powoduje zwiększone wydzielanie kwasów żołądkowych, co może nasilać zgagę.
  • przetwory mleczne, np.: kefir, jogurt naturalny, maślanka. Przetwory mleczne na zgagę podobnie jak mleko, mogą tylko chwilowo łagodzić objawy zgagi.
  • siemię lniane. Siemię lniane na zgagę najlepiej spożywać w postaci naparu. Napar z siemienia lnianego: łyżeczkę zmielonego siemienia lnianego wsypać do szklanki i zalać wrzątkiem oraz dokładnie wymieszać. Wypić po ostudzeniu, najlepiej na noc. Napar z siemienia lnianego oprócz łagodzenia zgagi poprawia też trawienie.
  • soki warzywne. Soki warzywne na zgagę to sok z buraków i sok z marchwi. Soki na zgagę najlepiej wykonać samemu ponieważ dostępne w sklepach mogą zawierać różne dodatki i konserwanty i ich picie może nie łagodzić, a wzmacniać zgagę.

Każda kobieta w ciąży cierpiąca na zgagę może różnie reagować na różne produkty. Co jest dobre na zgagę dla jednej kobiety, drugiej może w ogóle nie przynosić ulgi. Najlepszy sposób na zgagę w ciąży dla siebie każda kobieta musi znaleźć sama próbując, która z powyższych naturalnych metod przyniesie jej ulgę na palenie w przełyku.

Oprócz picia napojów i spożywania naturalnych produktów łagodzących zgagę, także zmiana trybu życia oraz nawyków (żywieniowych) może pomóc pozbyć się uciążliwej zgagi lub w znacznym stopniu ją złagodzić.

Co pomaga na zgagę w ciąży – jak pozbyć się zgagi:
  • w przypadku zgagi w nocy wskazane jest spanie na wysoko podniesionej poduszce (głowa powinna być wyżej niż żołądek). Często pomocne jest spanie niemal w półsiedzącej pozycji lub spanie na lewym boku z uniesioną głową. Spanie na lewym boku jest też korzystniejsze dla dziecka, ponieważ w takiej pozycji występuje lepszy przepływ składników odżywczych do łożyska.
  • po posiłku należy odpocząć, ale w pozycji siedzącej. Kobieta w ciąży potrzebuje dużo wypoczynku, szczególnie w pierwszym i trzecim trymestrze ciąży, ale nie należy po jedzeniu leżeć, bo leżenie nasila objawy zgagi.
  • unikać schylania się, szczególnie po posiłkach, ponieważ w trakcie pochylania się może wystąpić zgaga.
  • należy starać się prowadzić spokojny (bez stresu) tryb życia. Stres wzmaga zgagę.
  • należy unikać noszenia ciasnych ubrań i pasków, szczególnie uciskających brzuch i talię kobiety w ciąży.

Zioła na zgagę w ciąży


W aptekach lub sklepach zielarskich dostępne są różne zioła na zgagę, które można kupić bez recepty. Nie wszystkie zioła na zgagę można stosować podczas zgagi w ciąży.

Najpopularniejsze zioła na zgagę w ciąży to: koper włoski, rumianek, melisa, prawoślaz, kminek rzymski.

Picie naparów lub herbat z tych ziół może skutecznie zmniejszyć zgagę w ciąży.

Leki na zgagę w ciąży


Jeżeli domowe sposoby na zgagę w ciąży nie pomagają i zgaga jest nadal bardzo uciążliwa oraz często występująca, to kobieta w ciąży powinna udać się po poradę do lekarza ginekologa prowadzącego ciążę.

Odpowiednio dobrany lek łagodzący zgagę przeznaczony dla kobiet w ciąży powinien pomóc zwalczyć lub złagodzić objawy zgagi.

W aptekach dostępne są leki na zgagę bez recepty, które mogą stosować kobiety w ciąży, ale przed ich zastosowaniem jak każdych leków zażywanych w czasie ciąży, należy zawsze skonsultować się ze swoim lekarzem ginekologiem.

Za leki na zgagę bezpieczne w ciąży uważa się leki z węglanem wapnia i magnezu, których działanie sprowadza się do zobojętniania zawartości żołądka (neutralizacji kwasu solnego w żołądku). W ten sposób kwas żołądkowy staje się mniej żrący i jeśli wydostanie się podczas refluksu z żołądka do przełyku to podrażnia go w mniejszym stopniu nie powodując charakterystycznego palenia przełyku, czy gardła.

Mimo iż są to leki na zgagę, które mogą zażywać kobiety w ciąży, to nie należy ich nadużywać. Należy z nich korzystać tylko wtedy, gdy już żadne inne naturalne sposoby na zgagę nie przynoszą ulgi, a zgaga jest nie do wytrzymania.

Zgaga w ciąży a włosy dziecka i płeć dziecka


W obiegowej opinii zgaga w czasie ciąży świadczy o tym, że urodzi się chłopiec z bujnymi włosami lub dziecko z bujnymi włosami. Brak zgagi podczas ciąży z kolei oznacza urodzenie dziewczynki lub łysego dziecka.

To tylko przesądy i zabobony ciążowe, ponieważ płeć dziecka i włosy na jego głowie nie mają żadnego związku z występowaniem zgagi w ciąży.

Zobacz inne artykuły związane z ciążą

Wróć do spisu treści