ABCmaluszka.pl - płodność, ciąża, poród, dziecko, macierzyństwo
Blog młodej mężatki
REKLAMA
Przejdź do treści

Poronienie

Poronienie to naturalna samoistna reakcja organizmu kobiety w ciąży na nieprawidłowości w rozwoju ciąży. Skutki poronienia to utrata ciąży i wydalenie z macicy pozostałości po ciąży. O poronieniu mówimy gdy strata dziecka ma miejsce przed 22 tygodniem ciąży, a po 22 tygodniu ciąży mówimy o porodzie przedwczesnym martwego płodu. Około 50% ciąż kończy się wczesnym poronieniem, którego objawem jest opóźniona miesiączka z obfitszym krwawieniem.

Rodzaje poronień


Poronienia wywołane przez naturę, czyli poronienia samoistne, możemy podzielić na rodzaje ze względu na:

czas kiedy doszło do poronienia


  • poronienie wczesne, które miało miejsce do 12 tygodnia ciąży

  • poronienie późne, które wystąpiło po 12 tygodniu ciąży

stopień samoistnego oczyszczenia się macicy po poronieniu


  • poronienie całkowite, inaczej poronienie zupełne, to poronienie kiedy macica samodzielnie oczyszcza się z pozostałości po ciąży (najczęściej ma to miejsce przy poronieniach do około 8 tygodnia ciąży)

  • poronienie niecałkowite, inaczej poronienie niezupełne, to poronienie kiedy z macicy została wydalona tylko część pozostałości po ciąży i konieczny jest zabieg oczyszczenia macicy – zabieg łyżeczkowania macicy

obecność gorączki podczas poronienia – poronienie gorączkowe


  • niepowikłane poronienie gorączkowe, występuje przy temperaturze ciała od 38 do 39 stopni C i towarzyszy mu miejscowy stan zapalny w obrębie błony śluzowej macicy

  • powikłane poronienie gorączkowe, występuje przy temperaturze ciała około 38-39 stopni C i towarzyszy mu stan zapalny przydatków oraz miejscowe zapalenie otrzewnej, które może się rozszerzyć

  • poronienie septyczne, występuje gdy temperatura ciała wzrasta powyżej 39 stopni C i rośnie ryzyko wystąpienia wstrząsu septycznego, czyli zakażenia (stanu zapalnego) całego organizmu, które może doprowadzić do śmierci

przebieg poronienia


  • poronienie jednoczasowe to poronienie wczesne i całkowite, czyli takie, do którego dochodzi do 12 tygodnia ciąży i podczas którego wydalane jest w jednym etapie w całości obumarłe jajo płodowe.

  • poronienie dwuczasowe to poronienie późne i niecałkowite, przebiegające w dwóch etapach przypominających poród. Skurcze macicy powodują pęknięcie worka owodniowego i wypłynięcie wód płodowych oraz rozwarcie szyjki macicy, przez którą wydalany jest martwy płód, a dopiero później łożysko.
 

liczbę poronień


  • poronienie nawykowe, inaczej poronienie nawracające, to poronienie do którego doszło co najmniej 3 razy z rzędu

stopień zaawansowania poronienia etap poronienia


  • poronienie zagrażające to początek poronienia, czyli okres kiedy istnieją duże szanse na uratowanie ciąży, jeśli badanie USG wykaże, że ujście szyjki macicy jest zamknięte. Objawy poronienia zagrażającego: plamienie lub krwawienie z pochwy, lekkie skurcze macicy. Leczenie poronienia zagrażającego polega na farmakologicznym podtrzymywaniu ciąży np. progesteronem w tabletkach (luteiną) i prowadzeniu spokojnego trybu życia bez dużego wysiłku. W przypadku poronienia zagrażającego jest całkowity zakaz seksu w ciąży oraz może być konieczne leżenie w łóżku, a nawet pobyt w szpitalu w celu obserwacji stanu płodu.

  • poronienie nieodwracalne, inaczej poronienie w toku lub poronienie nieuchronne, to poronienie niemożliwe do zatrzymania. Na badaniu USG ujście i kanał szyjki macicy sąrozwarte. Objawy poronienia nieodwracalnego: skurcze macicy oraz silne bóle w podbrzuszu i nasilające się krwawienie z pochwy prowadzące do wydalenia jaja płodowego. Jeśli jajo płodowe i pozostałości zostaną wydalone w całości będzie to poronienie całkowite i nie będzie potrzeby wykonania zabiegu łyżeczkowania w celu oczyszczenia macicy.

  • poronienie zatrzymane, inaczej poronienie chybione, to poronienie podczas, którego nie dochodzi do samoistnego wydalenia obumarłego jaja płodowego (zarodka) w ciągu pierwszych 8 tygodni ciąży i dla organizmu ciąża trwa nadal. Poronienie zatrzymane, czyli ciążę obumarłą, najczęściej rozpoznaje się podczas badania USG, gdy lekarz nie wykrywa bicia serca dziecka. Objawem poronienia zatrzymanego jest też brak powiększania się macicy z upływem kolejnych tygodni ciąży. Obumarłą ciążę należy usunąć. Lekarz kieruje kobietę na zabieg łyżeczkowania macicy.


Ryzyko poronienia


Według statystyk do około 80% poronień dochodzi w pierwszym trymestrze ciąży, najczęściej do 8 tygodnia ciąży, kiedy ryzyko poronienia wynosi około 15%. Po 8 tygodniu ciąży ryzyko poronienia maleje do około 10 %. Od początku drugiego trymestru ciąży ryzyko poronienia gwałtownie spada i wynosi około 2%.

Ryzyko poronienia wzrasta wraz z wiekiem matki. Ryzyko poronienia u bardzo młodych kobiet w wieku 20 lat wynosi około 10% i wzrasta dwukrotnie do około 20% przed 35 rokiem życia. Po przekroczeniu 35 roku życia ryzyko poronienia gwałtownie rośnie i w wieku około 40 lat dochodzi do około 40 %.

Ryzyko poronienia zwiększa:
  • palenie papierosów
  • przebyte dwa poronienia
  • nieprawidłowa budowa macicy
  • występowanie mięśniaków w macicy
  • choroby we wczesnym okresie ciąży, np.: listerioza, różyczka, zakażenie bakteriami Chlamydii
  • nieleczone choroby, np. choroby tarczycy, nerek, cukrzyca
  • wiek kobiety, po 35 roku życia zwiększa się ryzyko poronienia
  • używki
  • niezdrowa dieta
  • stres
  • przegrzanie lub przechłodzenie organizmu
  • nadmierny wysiłek fizyczny

Ryzyko kolejnego poronienia można próbować zmniejszyć, a nawet próbować mu zapobiec, poprzez:
  • znalezienie przyczyny poronienia i odpowiednie leczenie
  • rzucenie palenia papierosów
  • ograniczenia spożywania alkoholu
  • zmianę trybu życia z niezdrowego na zdrowy poprzez np. zdrowe odżywianie, umiarkowane ćwiczenia fizyczne
  • odpoczynek w pierwszych miesiącach ciąży
  • czasem lekarze zalecają całkowite wstrzymanie się od współżycia seksualnego do czasu, aż zniknie ryzyko poronienia

Ryzyko poronienia kolejnej ciąży wynosi około 15-20% po pierwszym poronieniu, około 20-30% po dwóch poronieniach i rośnie do około 30-45% po trzech poronieniach.

Objawy poronienia


Wszelkie plamienia i krwawienia z pochwy oraz bóle w podbrzuszu na początku ciąży mogą być objawami zbliżającego się poronienia. Dlatego w przypadku zaobserwowania tych objawów u siebie należy natychmiast skonsultować się z lekarzem ginekologiem celem zdiagnozowania ich przyczyn.

Przyczyną plamienia z pochwy na początku ciąży może być też stan zapalny błony śluzowej macicy wywołany uszkodzeniem (obtarciem) jej podczas stosunku płciowego lub infekcja narządów rodnych. Krwawienia we wczesnej ciąży mogą wskazywać na występowanie ciąży pozamacicznej. Natomiast przyczyną bólów w podbrzuszu na początku ciąży może być zakażenie dróg moczowych lub zaparcia.

Możliwe objawy poronienia:
  • plamienie z pochwy, przypominające plamienia występujące na początku miesiączki
  • krwawienie z pochwy, często obfite, ze skrzepami krwi
  • krwotok z pochwy
  • skurcze macicy
  • bóle w podbrzuszu przypominające bóle miesiączkowe
  • bóle w dolnym odcinku kręgosłupa, tzw. bóle w okolicach krzyża
  • odejście wód płodowych
  • ogólne osłabienie organizmu
  • gorączka
  • dreszcze
  • wstrząs septyczny

Często kobiety nie wiedzą, że przeszły poronienie. Dzieje się tak w przypadku poronienia na bardzo wczesnym etapie ciąży, to jest w czasie do 2 tygodni od zapłodnienia. Przebiega ono bez objawów charakterystycznych dla poronienia i tylko spóźniona miesiączka może wskazywać na wystąpienie poronienia.

Przyczyny poronień


Poronienie może wystąpić na skutek jednej lub kilku przyczyn jednocześnie. Przyczyny kolejnego poronienia mogą być zupełnie inne niż poprzedniego. W trakcie trwania poronienia nie można wykryć przyczyn wywołujących poronienie.

Do około połowy poronień dochodzi z powodu nieprawidłowości na etapie powstawania (łączenia się materiału genetycznego mężczyzny i kobiety) i wczesnego rozwoju zarodka. Jest to tak zwana selekcja naturalna, czyli sama natura nie dopuszcza do rozwoju nowego życia z powodu wystąpienia wad genetycznych (nieprawidłowej budowy lub liczby chromosomów) uniemożliwiających prawidłowy rozwój płodu.

Za pozostałe poronienia odpowiedzialny jest organizm kobiety, który nie jest w stanie zapewnić odpowiednich warunków do rozwoju ciąży, a nawet może zwalczać powstające życie.

Możliwe przyczyny poronień


  • wady genetyczne
  • nieprawidłowa budowa rozwijającego się zarodka
  • ciążowa choroba trofoblastyczna (nieprawidłowy rozwój komórek trofoblastu, z którego powstaje między innymi łożysko w wyniku nieprawidłowego zapłodnienia komórki jajowej). Postacie choroby trofoblastycznej: zaśniad groniasty (całkowity i częściowy), zaśniad groniasty inwazyjny, rak kosmówki, guz miejsca łożyskowego.
  • puste jajo płodowe – ciąża bezzarodkowa
  • wady budowy macicy
  • mięśniaki macicy
  • torbiele
  • stany zapalne narządów rodnych
  • niewydolność szyjki macicy
  • konflikt serologiczny
  • zaburzenia hormonalne, np. zaburzenia czynności tarczycy
  • zaburzenia immunologiczne, np. brak przeciwciał blokujących, zespół antyfosfolipidowy
  • niewydolność ciałka żółtego (za mała ilość progesteronu wytwarzanego przez ciałko żółte, który odpowiada za utrzymanie ciąży)
  • choroby przewlekłe
  • choroby zakaźne
  • infekcje
  • wiek kobiety
  • używki
  • niezdrowa dieta
  • długotrwały stres
  • przemęczenie
  • zażywane lekarstwa w czasie ciąży
  • promieniowanie jonizujące, elektromagnetyczne
  • substancje toksyczne, np. chemikalia, farby
  • gwałtowne zmiany ciśnienia, np. loty samolotem, wycieczki górskie
  • gwałtowne zmiany klimatu   
  • gwałtowne zmiany temperatury, np. sauna, gorące lub zimne kąpiele

Najczęstsze przyczyny poronień w drugim trymestrze ciąży


  • odklejenie się łożyska
  • pęknięcie worka owodniowego
  • rozwarcie się szyjki macicy
  • zaburzenia hormonalne
  • zakażenie wewnątrzmaciczne
  • zatrucie ciążowe – gestoza
  • anemia
  • nieleczone choroby

Ciąża po poronieniu


Kolejna ciąża po poronieniu może przebiegać zupełnie prawidłowo, o ile lekarz nie znajdzie przyczyn utraty poprzedniej ciąży.

Po poronieniu kobieta ma 80% szans na zajście w kolejną ciążę, a potem na urodzenie zdrowego dziecka.

Ciąża po poronieniu traktowana jest jako ciąża wysokiego ryzyka i wymaga szczególnego nadzoru lekarza ginekologa.

Lekarze nie zalecają kolejnych prób zajścia w ciążę bezpośrednio po poronieniu, ponieważ macica, zwłaszcza po zabiegu łyżeczkowania, będzie potrzebowała trochę czasu na odbudowę endometrium.

Powrót płodności po poronieniu, którego objawem jest pierwsza miesiączka po poronieniu, zależy od szybkości zregenerowania się błony śluzowej macicy zwanej endometrium. Przed pierwszą miesiączką po poronieniu może wystąpić owulacja, a tym samym istnieje możliwość zajścia w ciążę.

Zachodzenie w ciążę przed pierwszą miesiączką po poronieniu jest niewskazane ze względu na niezregenerowane endometrium.

Rozpoczęcie jajeczkowania (powrót owulacji) zwykle trwa od 1-3 miesięcy. Przez ten okres czasu podczas współżycia należy stosować środki antykoncepcyjne np. prezerwatywy.

Przygotowanie psychiczne do ponownego zajścia w ciążę po poronieniu jest niezwykle istotne. Jeżeli występuje strach przed kolejną ciążą i możliwością poronienia lepiej na jakiś czas odłożyć starania o dziecko. W takiej sytuacji bardzo pomocna może okazać się wizyta u psychologa.

Badania po poronieniu i leczenie


Badania po poronieniu w celu ustalenia przyczyny poronienia są wykonywane najczęściej dopiero w przypadku poronień nawykowych, czyli po 3 kolejnym poronieniu. Według lekarzy ginekologów specjalizujących się w patologii ciąży lub leczeniu niepłodności warto te badania wykonać już po drugim poronieniu mimo wysokich kosztów tych badań.

W celu zdiagnozowania przyczyn poronienia i rozpoczęcia leczenia wykonuje się między innymi specjalistyczne badania: genetyczne, hormonalne, immunologiczne.
 

Badania wykonywane po poronieniu


  • badanie histopatologiczne, badanie wykonywane w przypadku poronienia niecałkowitego – badane są pozostałości po ciąży uzyskane w trakcie zabiegu łyżeczkowania macicy

  • USG narządów rodnych po zabiegu łyżeczkowania w celu sprawdzenia czy wszystkie pozostałości po ciąży zostały usunięte podczas zabiegu łyżeczkowania

  • badania w kierunku wykrycia wad budowy macicy i nieprawidłowości w obrębie narządów rodnych, np. wad wrodzonych budowy macicy, zrostów wewnątrzmacicznych, torbieli na jajnikach, mięśniaków macicy, polipów. Najczęściej wykorzystuje się do tego laparoskopię i histeroskopię HSC.

  • badania genetyczne - badania kariotypu (chromosomów) obojga partnerów

  • badania hormonalne, najczęściej jest wykonywane badanie poziomu hormonu tarczycy TSH i poziomu hormonów FT3 i FT4 w przypadku podwyższonego poziomu TSH. Wykonuje się też badania poziomu progesteronu, prolaktyny, testosteronu, FSH.

  • badanie na obecność przeciwciał antyfosfolipidowych (przeciwciała antykardiolipinowe IgG i IgM, antykoagulant toczniowy, przeciwciała przeciw beta2-glikoproteinie IgG i IgM), aby wykluczyć zespół antyfosfolipidowy APS, nazywany też zespołem Hughesa. Obecność zespołu antyfosfolipidowego powoduje, że organizm kobiety produkuje przeciwciała przeciwko własnym tkankom. Skutkiem obecności zespołu antyfosfolipidowego u kobiety w ciąży jest niewłaściwe krzepnięcie krwi, co może doprowadzić do poronienia. Leczenie zespołu antyfosfolipidowego polega na podawaniu lekarstw zmniejszających krzepliwość krwi.

  • badanie na obecność przeciwciał blokujących ALLO-MLR i test cytotoksyczny. Brak obecności przeciwciał blokujących lub ich obecność poniżej 40% może powodować poronienie. Układ odpornościowy kobiety może zniszczyć zarodek traktując go jako ciało obce. Test cytotoksyczny wykonywany jest z oceną obecności przeciwciał blokujących ALLO-MLR w celu stwierdzenia czy jest możliwe wykonanie szczepionek z krwi partnera. Z krwi partnera wykonywane są szczepionki, które mają za zadanie pobudzić układ odpornościowy kobiety do produkcji przeciwciał blokujących. Skuteczność tej metody to około 60%.


Leczenie poronień


Leczenie w przypadku poronień
jest bardzo trudne ponieważ przyczyną poronienia może być wiele czynników jednocześnie i niekoniecznie tych samych w przypadku kolejnego poronienia.


Zobacz inne artykuły związane z ciążą

Wróć do spisu treści