Faza ciałka żółtego - ciałko żółte
Faza ciałka żółtego (faza lutealna) rozpoczyna się po owulacji i trwa do ostatniego dnia przed wystąpieniem następnej miesiączki. Długość tej fazy jest stała i wynosi średnio od 12 do 16 dni.
Charakterystyczną cechą fazy ciałka żółtego jest wzrost temperatury ciała kobiety od 0,5 do 1,6 stopnia. Wyższa temperatura utrzymuje się przez cały okres fazy a spada przed miesiączką lub w pierwszych jej dniach.
Po owulacji pozostaje pęknięty pęcherzyk Graafa, który przekształca się w ciałko żółte zawierające żółty barwnik zwany luteiną. Rozwój ciałka żółtego kontroluje hormon folikulotropowy (inna nazwa: FSH, folitropina).
Ciałko żółte wytwarza hormon progesteron oraz niewielką ilość estrogenów.
Progesteron jest hormonem, który powoduje ustanie wytwarzania śluzu szyjkowego. Progesteron pobudzany jest przez lutropinę (inna nazwa: LH, hormon luteinizujący). Jest to hormon gonadotropowy, wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej. Progesteron ma wpływ na rozwój i rozpulchnienie błony śluzowej macicy po to, aby zarodek mógł się w niej zagnieździć. Później progesteron przyczynia się do utrzymania ciąży. Nazywany jest hormonem ciąży lub macierzyństwa.
Jeżeli dojdzie do poczęcia dziecka ciałko żółte przekształci się w ciałko żółte ciążowe. Wyższa temperatura ciała utrzyma się przez pierwsze 3 miesiące życia dziecka.
Gdy nie dojdzie do poczęcia dziecka, pod wpływem progesteronu szyjka macicy zamknie się, stwardnieje i obniży się, a śluz szyjkowy szybko zgęstnieje i zamknie szyjkę macicy twardym czopem śluzowym. Większość kobiet w tym czasie odczuwa suchość pochwy.
Po zaczopowaniu szyjki macicy wniknięcie plemników do macicy jest już niemożliwe. Rozpoczyna się faza niepłodności.
Ciałko żółte przestanie wytwarzać progesteron i zaniknie. Temperatura ciała ulegnie obniżeniu, a pogrubiona błona śluzowa macicy znów zacznie się złuszczać. Rozpoczyna się w ten sposób nowy cykl miesiączkowy.